در دنیای امروز که وابستگی به ارتباطات دیجیتال به شکلی گسترده رشد یافته، زیرساختهای فنی مانند کابلکشی شبکه، نقشی اساسی در پایداری و عملکرد بینقص سیستمهای رایانهای ایفا میکنند. اگرچه در نگاه نخست، عبور چند کابل از درون دیوار یا سقف ممکن است کار سادهای به نظر برسد، اما واقعیت این است که کوچکترین خطا در طراحی یا اجرا میتواند موجب کاهش سرعت انتقال داده، ایجاد نویز، یا حتی قطعی کامل ارتباط شود. از اینرو، توجه به جزئیات و رعایت نکات فنی و اجرایی در این فرآیند، نهتنها کیفیت شبکه را افزایش میدهد، بلکه زمینه را برای گسترش آینده نیز فراهم میسازد. حال اگر میخواهید با اصول کابل کشی شبکه اشنا شوید پیشنهاد می کنیم در ادامه مقاله با ما در وب سایت سرآمدان همراه باشید.
آشنایی با انواع کابل شبکی شبکه
کابل کشی شبکه در دو نوع، روکار و توکار اجرا می شود. شناخت هر یک از این شیوهها به ما کمک میکند تا بسته به نوع پروژه، بهترین انتخاب را داشته باشیم؛ چراکه هریک از این روشها دارای مزایا و محدودیتهایی خاص هستند که تأثیر مستقیمی بر عملکرد، امنیت و دوام شبکه دارند.
کابلکشی توکار شبکه
در بسیاری از ساختمانها، بهویژه مکانهایی که طراحی داخلی اهمیت زیادی دارد، کابلها را از دید پنهان میکنند. در این روش، سیمها درون دیوارها، کف یا سقف قرار میگیرند و به همین دلیل به آن کابلکشی توکار گفته میشود. این شیوه، علاوه بر ایجاد ظاهری مرتب و هماهنگ، احتمال آسیب دیدن کابلها را نیز کاهش میدهد. با این حال، باید توجه داشت که دسترسی به کابلها در آینده، در صورت نیاز به تعمیر یا توسعه، بسیار دشوارتر خواهد بود.
برای انجام تغییرات در این نوع کابلکشی، ممکن است نیاز به تخریب بخشهایی از سازه باشد. به همین دلیل، معمولاً این روش در پروژههای بلندمدت یا مکانهایی که تغییرات کمتری در شبکه اتفاق میافتد، کاربرد بیشتری دارد. در مجموع، کابلکشی توکار، انتخاب مناسبی برای افرادی است که به زیبایی محیط و نظم اهمیت میدهند.
کابلکشی روکار شبکه
در برخی فضاها، سرعت اجرا، سهولت دسترسی به تجهیزات و امکان تغییرات مکرر در ساختار شبکه اهمیت بیشتری دارد. در چنین شرایطی، کابلکشی روکار میتواند راهحلی کاربردی باشد. در این شیوه، کابلها روی سطح دیوار یا زمین نصب میشوند و اغلب برای نظمبخشی و محافظت بیشتر، درون داکت قرار میگیرند. مزیت اصلی کابلکشی روکار، دسترسی سریع به کابلها در مواقع نیاز به تعمیر، تعویض یا افزایش تجهیزات است.
برخلاف نوع توکار، در این روش نیازی به کندهکاری یا ایجاد تخریب در سطوح مختلف وجود ندارد. این موضوع باعث صرفهجویی در زمان و هزینههای نگهداری میشود. اگرچه ممکن است از نظر ظاهری، زیبایی کمتری نسبت به نوع توکار داشته باشد، اما برای مکانهایی مانند دفاتر اداری، مراکز آموزشی یا فضاهای موقتی گزینهای بسیار مناسب به شمار میرود.

نکات مهم هنگام کابل کشی شبکه
مطمئناً میدانید اگر بخواهید یک کابل کشی شبکه به صورت استاندارد انجام دهید، باید برخی از نکات مهم را رعایت کنید. به همین دلیل بخش ابتدایی محتوا را به نکات مهم و کلیدی اختصاص دادهایم تا کابل کشی شبکه را به صورت اصولی پیش بروید.
- زاویه چرخش کابل نباید بیشتر از ۹۰ درجه باشد: اگر کابل بیش از حد خم شود، جریان اطلاعات کند میشود و شبکه با مشکل مواجه میشود. زاویه زیاد باعث آسیب داخلی به رشتههای کابل میشود.
- مراقبت از لهشدگی و پارگی کابل: کابل نباید زیر اجسام سنگین قرار گیرد یا کشیده شود. ضربه یا بریدگیهای کوچک هم میتواند ارتباط شبکه را مختل کند.
- پرهیز از استفاده از کابلهای پاره یا زدهدار: کابلهایی که قبلاً آسیب دیدهاند ممکن است ظاهراً سالم باشند، اما کیفیت انتقال را پایین میآورند. استفاده از کابل سالم الزامی است.
- استفاده از باکس در مسیرهای نمایان: کابلهایی که در معرض دید هستند باید در باکس یا داکت قرار بگیرند تا هم ظاهر مرتبتری داشته باشند و هم از آسیبهای محیطی محافظت شوند.
- طول مجاز کابل شبکه ۹۰ متر است: اگر طول کابل بیشتر از ۹۰ متر باشد، کیفیت انتقال اطلاعات پایین میآید. بهتر است محل تجهیزات به گونه ای طراحی شود که این محدودیت رعایت گردد.
- نصب دقیق سوکت کابلها: اگر سوکتها خوب نصب نشوند، ممکن است ارتباط شبکه قطع و وصل شود. نصب دقیق، اتصال پایدار را تضمین میکند.

نحوه کابل کشی شبکه
برای این که بتوانید کابل کشی شبکه را انجام دهید، در ابتدا باید با مراحل آشنا باشید و بر اساس آن، کابل کشی را آغاز کنید. در ادامه تصمیم داریم آموزش کابل کشی شبکه را به صورت گام به گام به شما ارائه کنیم.
انتخاب مناسبترین محل برای نصب کابلها
پیش از آنکه فرایند کابلکشی آغاز شد، باید شرایط فیزیکی محیط به دقت ارزیابی کنید. مکانهایی مانند دیوار، سقف یا کف، هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند و انتخاب هر یک باید متناسب با نیاز پروژه انجام میگیرد. کارشناسان شبکه معمولاً پیش از اجرا، محل را از نظر ساختاری بررسی میکنند تا نقاطی که دسترسی آسانتری دارند یا کمترین آسیبپذیری را دارا هستند، شناسایی کنند. این اقدام، از بروز آسیبهای احتمالی در آینده جلوگیری میکند و طول عمر کابلکشی را افزایش میدهد.
تهیه نقشه دقیق کابلکشی شبکه
یکی از مواردی که موجب می شود شما بتوانید کابل کشی شبکه را به صورت اصولی انجام دهید، نقشه است. پس از بررسی مکان، مرحله بعدی تهیه یک نقشه دقیق برای کابلها است. بدون برنامهریزی و نقشه، مسیرگذاری کابلها با بینظمی همراه میشود و مشکلات فنی متعددی به وجود میآید. برای ترسیم نقشه، ابتدا از محل پروژه بازدید کنید و سپس براساس نیازهای ارتباطی، تعداد نودها و موقعیت تجهیزات، طراحی مسیرها را انجام دهید. پس از تکمیل نقشه، تمامی نقاط نصب کابل شمارهگذاری کنید تا هماهنگی بین تیم نصب و سایر واحدها به خوبی انجام گیرد.
انتخاب بهترین مسیر برای عبور کابلها
بر خلاف تصور رایج، انتخاب مسیر عبور کابلها موضوعی کاملاً تخصصی است که باید با دقت زیادی انجام گیرد. مسیر کابل نهتنها باید کوتاه و مستقیم باشد تا از افت سیگنال جلوگیری شود، بلکه باید از کنار منابع مزاحمی مانند کابلهای برق، موتورهای الکتریکی یا دستگاههای دارای میدان مغناطیسی قوی عبور نکند. اگر مسیرها اشتباه انتخاب شوند، کابلها ممکن است در معرض آسیب مکانیکی، گرما یا تداخل الکترومغناطیسی قرار بگیرند و این موضوع بر کیفیت ارتباطات شبکه تأثیر منفی میگذارد.
شما بهعنوان فردی که قصد راهاندازی یک شبکه مطمئن را دارید، باید با دیدی فنی به این موضوع نگاه کنید. استفاده از ترانکینگ، لولههای مخصوص، یا سینی کابل در قسمتهای مختلف ساختمان، نهتنها نظم کار را افزایش میدهد، بلکه از نظر ایمنی نیز خیال شما را راحت میسازد. پس هیچگاه مسیر کابلها را به شانس یا سلیقه شخصی واگذار نکنید و از مشاوره متخصصان بهره ببرید.

انتخاب برند مناسب کابل شبکه
کیفیت کابل مورد استفاده، عامل تعیینکنندهای در پایداری و سرعت شبکه است. برندهای معتبر، از مواد اولیه باکیفیتتری در ساخت کابل استفاده میکنند، روکشهایی مقاومتر دارند و در شرایط سخت کاری، بهتر عمل میکنند. ممکن است در نگاه اول، تفاوت قیمت میان کابلها وسوسهبرانگیز باشد و انتخاب شما را به سمت گزینههای ارزانتر سوق دهد، اما باید توجه داشته باشید که کابل نامرغوب بهمرور باعث اختلال در ارتباط، کاهش پهنای باند و حتی از بین رفتن کامل سیگنال میشود. در نتیجه مجبور خواهید بود کابلکشی را دوباره انجام دهید که هزینهای بهمراتب بیشتر در پی دارد. توصیه میشود پیش از خرید کابل، از مشاوران شبکه کمک بگیرید و برندهایی را انتخاب کنید که در پروژههای واقعی امتحان خود را پس دادهاند. این انتخاب ساده، آینده شبکه شما را تضمین خواهد کرد و دردسرهای بعدی را به حداقل خواهد رساند.
انتخاب و خرید کابل شبکه مناسب
تنوع در انواع کابلهای شبکه، مهندسان این حوزه را بر آن داشته تا متناسب با نوع پروژه، نوع خاصی از کابل را بهکار بگیرند. کابلهای CAT5e، CAT6، CAT6a، و CAT7، هر یک دارای ویژگیهای منحصر به فردی از نظر پهنای باند، سرعت انتقال داده، مقاومت در برابر نویز و طول پشتیبانیشده هستند. علاوه بر این، جنس پوشش خارجی کابل، نوع شیلد (STP یا UTP) و تحمل دمای بالا نیز از جمله شاخصهایی هستند که در انتخاب نوع کابل باید مدنظر قرار گیرند. تصمیم نهایی در این خصوص، میبایست با لحاظ کردن ویژگیهای فنی پروژه، فاصلهی نودها، سطح امنیت موردنیاز و البته بودجهای که در اختیار دارید، گرفته شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت کابل شبکه CAT5 ،CAT6 و CAT7

تشخیص بستر مناسب جهت کابلکشی
کابل هرچقدر هم باکیفیت باشد، اگر در بستر مناسبی قرار نگیرد، بهمرور زمان دچار فرسایش یا آسیب خواهد شد. بستر مناسب، از کابل در برابر فشار، ضربه، رطوبت و حرارت محافظت میکند و باعث میشود کابل در وضعیت مطلوبی باقی بماند. در پروژههای حرفهای، بسته به شرایط فضا از ترانکینگ، لوله فلکسی، داکت یا سینی کابل استفاده میشود. اگر شما در حال کابلکشی شبکه برای ساختمانی مسکونی هستید، استفاده از ترانک سفیدرنگ در دیوارها هم زیبایی دارد و هم دسترسی را آسان میکند. در عوض، در کارگاهها یا سولههای صنعتی، استفاده از لولههای فلزی انتخاب بهتری است. انتخاب بستر نهتنها به نوع پروژه بلکه به میزان بودجه، شرایط محیط و حتی سلیقه کارفرما هم وابسته است. پس با دقت و مشورت، بهترین گزینه را برگزینید تا از کابلهای خود بهدرستی محافظت کنید.
لیبلگذاری و شمارهگذاری کابلها
در پروژههایی که کابلهای متعددی نصب میشود، لیبلگذاری یک الزام فنی به شمار میآید. این کار باعث میشود که در زمان عیبیابی، تعمیر یا ارتقا، شناسایی کابلها با سهولت انجام شود. در این فرآیند، ابتدا و انتهای هر کابل با برچسبهای مخصوصی علامتگذاری میشود و در صورت نیاز، در فواصل منظم نیز شمارهگذاری انجام میگیرد. اطلاعات درجشده روی لیبلها شامل شماره پورت، رک، اتاق و نود مربوطه است. رعایت اصول لیبلگذاری در هنگام کابل کشی شبکه نهتنها نظم پروژه را حفظ میکند، بلکه از اشتباهات پرهزینه نیز جلوگیری به عمل میآورد.

جمع بندی
کابلکشی شبکه چیزی فراتر از رد کردن چند کابل از داخل دیوار یا سقف است. این کار، پایه و اساس ارتباطات یک شبکه را تشکیل میدهد و اگر بهدرستی انجام نشود، میتواند باعث کاهش سرعت اینترنت، اختلال در ارتباط یا حتی قطع کامل شبکه گردد. رعایت نکاتی مثل استفاده از کابلهای باکیفیت، مسیرگذاری درست، نصب دقیق سوکتها و شمارهگذاری کابلها، نقش مهمی در افزایش عمر و کیفیت شبکه دارند. اگر میخواهید شبکهای پایدار و بدون مشکل داشته باشید، بهتر است این کار را با دقت و بر اساس آموزشهای اصولی کاب کشی شبکه انجام دهید. در صورتی که تخصصی در این امر ندارید، متخصصان سرآمدان میتوانند بهترین خدمات را در حوزه کابل کشی شبکه به شما ارائه کنند.
من علی اکبر شافعی نزدیک به 10 سال است که در حوزه ی خدمات شبکه و راه اندازی و پشتیبانی شبکه فعالیت میکنم